Çerkes sanatkarların yapıtlarının yer aldığı N’ART 2022 İstanbul Sanatçı Buluşması’nın açılışı Bakırköy Yunus Emre Kültür Merkezi’nde dün gerçekleşti. 42 Çerkes sanatkarın yapıtlarının bulunduğu stant 13 Haziran’a kadar sanatseverleri bekliyor. Stantta hem Çerkes Soykırımı, hem sürgün hem de Çerkes kültürüne ilişkin fotoğraflar yer alıyor. Standın küratörlüğünü ise Ressam Filiz Köker yapıyor. Standa katılan sanatkarlara plaket verilirken sanatkarlar daima bir ağızdan Çerkes müziği olan Zenıbjoğiş’i seslendirdi.
Standın açılış konuşmasını Kafkas Dernekleri Federasyonu (KAFFED) Genel Lider Yardımcısı Yasemin Oral yaptı. Evrensel’in aktardığına nazaran, sanatın insanın kendini bulmasının en değerli yollarından biri olduğunu söyleyen Oral, “Kendini tabir etmede yazılı ve kelamlı lisanın hudutlarının çok ötesinde kimi vakit yalınlığı, kimi vakit çarpıcılığı, kimi vakit rahatsız ediciliği ile bize ışık fiyat. Bu manada fotoğraf sanatı bize sunduğu güçlü lisanıyla çok değerli bir sanat kısmı. Buradaki Çerkes sanatkarları birleştiren değerli bir öge var. Yüzyıllar uzunluğu savaş, işgal, soykırım, sürgün, baskı ve asimilasyona karşı varoluş ve direniş gayreti vermiş bir toplumun sanatkarları olarak günümüzü ve geçmişi anlamamız için bize çok özel bir imkan sunuyor” dedi.
‘GİTGİDE YOK OLUYORUZ’
Standın Küratörü Ressam Filiz Köker, “Gelecek jenerasyonlara bir şey bırakalım” diye yola çıktıklarını söylüyor ve anlatıyor: “Gitgide yok oluyoruz. Çerkes sanatkarlarını tanımıyoruz. Gençlerin onları tanımalarını istedim. Yalnızca 21 Mayıslarda (Çerkes Soykırımı) anmalar yapıyoruz. ‘Kültürel olarak, sanatsal olarak da kendimizi daha çok anlatmalıyız. Bizim örf, adetlerimizi gelecek nesile aktarmalıyız’ dedim. Bu niyetle yola çıktık. Birinci evvel Düzce’de açtık, çok beğenildi ikincisi Ankara’da açtık bu üçüncü standımız. Korona nedeniyle iki yıl ertelendi.”
Ressam Zerender Gürel, “Çerkes soykırımının üzerinden 158 yıl geçti. Sürgünden bu yana bu türlü bir aktiflik yaşamadım. Bu kadar çok Çerkes kökenli sanatkarların bir ortaya geldiğini birinci kere duyuyorum. Sürgünden sonra biz dünyanın dört bir yanına dağıldık. Bu bir ortaya gelişler bizim için çok kıymetli. Genç jenerasyon hem kültürümüzü hem sanatkarlarımızı tanıyor” dedi.
‘SANATLA BULUŞMA YENİ BAŞLADI’
Mukadder Özdemir Balakoğlu, “Çerkeslerin Rusya’dan acılı gelişleri hiç unutulmayan bir şeydir. Bunun sanatla buluşması yeni başladı diyebiliriz. Yıllarca mağdur olmuş bir milletin kucaklaşması, kendini keşfetme eforu, yok olan kıymetlerini arayıp, bavulunda ne kalmış, kırıntılara bakıp var olma çabası bu sergi” diye konuştu. Plastik sanatların ötelendiği yahut fon olarak paha gördüğü toplumlarda fotoğraf sanatı da ekseriyetle yok kararında olduğuna dikkat çeken Balakoğlu, “Köklerinden koparılan etnik bir kültürde sanatının üzerine eğilmiş olmak, fotoğraf sanatkarlarını bir ortaya getirmek ve bu durumun plastik arayışlara evrilmesi o toplumun vizyonu açısından umut verici bir potansiyel de taşımaktadır. İçinde yaşadığımız baskın kültürün de plastik yoksunluklarını düşünürsek sanat ortamına katkı olarak da değerlidir” değerlendirmesinde bulundu. (İstanbul/EVRENSEL)