Aysel YÜCEL
İSTANBUL – Bu yılın ilk 5 ayında yüzde 30’un üzerinde fiyat artışının yaşandığı otomobil pazarına bir darbe de finansman tarafından geldi. BDDK, dün gece açıkladığı kararla bireysel kredi kullanımına sınırlama getirdi. Bu kararın son dönemde taşıt kredilerindeki artış nedeniyle bireysel krediye yönelen tüketicinin finansmana erişimini kısıtlayacağını, bu durumun satışlara olumsuz yansıyacağı ifade ediliyor. Öte yandan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB), Türk lirası cinsinden ticari nitelikteki nakdi kredilere yüzde 10 düzeyinde uygulanan zorunlu karşılık oranını yüzde 20’ye yükseltmesi de taşıt kredileri faiz oranlarının yükselişe geçmesine neden oldu. Ancak, çip krizi nedeniyle talep arzın çok gerisinde olduğu için bu gelişmelerin satışlara sınırlı etkisi olması bekleniyor.
Yeni ekonomik tedbirler kapsamında Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın GES’i duyurmasının ardından Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun dün gece açıkladığı karar doğrultusunda tüketici kredilerinde vadeler kısaltılırken, kredi kartlarında ise asgari ödeme miktarını artırıldı. BDDK’dan yapılan açıklamada tüketici kredilerine ilişkin genel vade sınırının, kredi tutarı 50 bin Türk Lirası’nın üzerinde 100 bin Türk Lirası’nın altında olan krediler için 24 ay, yüz bin Türk Lirasının üzerinde olan krediler için 12 ay olarak belirlenmesine karar verildi. Daha önce BDDK eylülde 50 bin TL üzeri tüketici kredilerinde vade sınırını 36 aydan 24 aya indirmişti. Şimdi ise 100 bin TL olarak yeni bir sınır tanımlandı ve vade 24 aydan 12 aya indirildi.
BDDK devam etmekte olan diğer çalışmalar kapsamında ise konut kredilerinde kredi değer oranının tutar bazlı farklılaştırılması, ticari krediler başta olmak üzere selektif yaklaşımın iyileştirilmesi amacıyla kredilerin yatırım ve ihracat gibi üretken alanlara yönlendirilmesi, yurt dışı yerleşiklerle türev işlem gerçekleştiren tüzel kişilere kullandırılacak kredilerin risk ağırlığının artırılması için gerekli adımları ivedilikle atacağını duyurdu.
DÜNYA’ya konuşan otomotiv sektörü temsilcileri, BDDK’nın bireysel kredileri daraltmaya yönelik adımının otomobil satışlarına etkilerini değerlendirdi.
Otoshops Genel Müdürü Melih Mutlu, BDDK’nın tüketici kredilerine ilişkin sınırlama getirmesine yönelik, “Bu sınırlama ile yıl başından bu yana yüzde 36 ve sadece mayıs ayında yüzde 21 fiyat artışı yaşayan ikinci el sektöründe araca ulaşım için tüketicilerin kullandığı önemli bir finansmana ulaşımı kısıtlayacak” diye konuştu. Tüketici kredisi ile alımı tercih eden tüketicilerin kısmen bu ihtiyaçlarını araç kredisi ile ikame edeceklerini öngördüklerini söyleyen Melih Mutlu, “Öte yandan son 1 yıldır yüksek kredi oranları nedeni ile birçok tüketicinin de kredi ürünleri yerine nakit alıma yöneldiğini gözlemliyoruz. Dolaysıyla etkisinin yüksek olacağına dair bir beklentimiz bulunmuyor” açıklamasını yaptı.
“Satışlara etkisi sınırlı olur”
Vavacars Perakende Grup Başkanı Serdıl Gözelekli, “Kredili satışların payı geçmişe göre zaten düşüş göstermişti. Ek olarak talebin giderek arttığı bir sezondayız. Bu iki sebepten dolayı satışlara herhangi olumsuz bir etki öngörmüyoruz” dedi.
Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın da BDDK’nın yeni düzenlemesinin ikinci el araç alımında peşinatını destekle karşılayacak tüketiciyi zorlayacağını belirterek, ikinci el satışlarına olumsuz yansıyacağını dile getirdi.
Taşıt kredileri artışa geçti
Yeni ekonomik tedbirler kapsamında açıklanan bir diğer karar da Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türk lirası cinsinden ticari nitelikteki nakdi kredilere yüzde 10 düzeyinde uygulanan zorunlu karşılık oranını yüzde 20’ye yükseltmesi oldu. Gülan Otomotiv Yönetim Kurulu Üyesi Alp Gülan, “BDDK’nın düzenlemesi taşıt kredisini içermediğinden etkisi sınırlı olacaktır. Ancak, yeni ekonomik tedbirler kapsamında açıklanan bir diğer karar da Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türk lirası cinsinden ticari nitelikteki nakdi kredilere yüzde 10 düzeyinde uygulanan zorunlu karşılık oranını yüzde 20’ye yükseltmesi oldu. Dolaysıyla maliyetler arttığı için O yüzden ticari krediler çok arttı. Taşıt kredi faiz oranları bugün yükselişe geçti. Neredeyse yüzde 3’lere geldi. Bu durum hem sıfır hem de ikinci el araçlarda tüketicinin finansmana erişimini zorlaştıracak” diye konuştu.